zdawać sobie sprawę
-
Sto dolarów, sto złotych – to, te czy tych?
29.03.201729.03.2017Szanowni Państwo,
chciałem skonfrontować dwie porady:
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/to-pierwsze-sto-dolarow;14901.html,
https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/To-sto-zlotych-te-sto-zlotych-czy-tych-sto-zlotych;17183.html.Z jednej wynika, że poprawne są konstrukcje typu te sto rubli, a niepoprawnie to sto rubli; z drugiej na odwrót. Czy da się wskazać podstawę normatywną, która to rozstrzyga, np. słownik poprawnej polszczyzny?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
suski7.11.20147.11.2014Ostatnio przejeżdżałem przez powiat suski. Myślałem, że miastem powiatowym jest miasto Susz. Zdziwiłem się, że chodziło o Suchą Beskidzką. Zdaję sobie sprawę, że pewnie moja intuicja językowa mnie zawiodła, bo ktoś z językoznawców musiał pozytywnie zaopiniować taką nazwę powiatu. Moja pytania:
1. Czy nie lepiej brzmiałby np. powiat suchecki? Czy wersja taka mija się z zasadami odmiany nazw miast?
2. Jak brzmiałaby nazwa powiatu utworzona od miasta Susz?
Pozdrawiam serdecznie
T. Kowalik -
tajemnica prababki8.04.20048.04.2004Dzień dobry,
Moja prababcia podobno chciała się rozwieść z pradziadkiem, gdyż powiedział do niej ty umoju (bądź umaju) diabli i nikt z rodziny nie rozumie oburzenia prababci. Co znaczy ta inwektywa? Z góry dziekuję za pomoc w rozwiązaniu tej intrygującej zagadki.
-
Tutaj przyjdą róże23.09.200823.09.2008Czy zdanie „Nie stawiaj cynii na stole, tutaj przyjdą róże” w sensie: 'Tutaj będzie postawiony wazon z różami' jest dopuszczalnym skrótem myślowym, czy też niedopuszczalnym regionalizmem?
-
ulica Święty Marcin, puszcza Zielonka29.01.201629.01.2016Proszę o odpowiedź na wymieniony problem: jak wymawiać:
jestem na ulicy Święty Marcin, idę ulicą Święty Marcin, kupiłam na ulicy Święty Marcin
czy też
jestem na Świętym Marcinie, kupiłam na Świętym Marcinie, idę ulicą Świętym Marcinem?
Druga sprawa – puszcza Zielonka:
jestem w puszczy Zielonka czy jestem w puszczy Zielonce, jestem w Zielonce?
Idę do puszczy Zielonka czy idę do puszczy Zielonki czy idę do Zielonki,
choć w puszczy jest miejscowość Zielonka.
Dziękuję za odpowiedź.
-
umrzeć – zdechnąć24.03.201324.03.2013Nauczono mnie, że jest czymś głęboko niestosownym mówić o zwierzęciu: umarło – jest tak niezależnie od tego, czy było nam ono w jakiś sposób bliskie. Zdaję sobie sprawę z rozmaitych użyć przenośnych wspomnianego czasownika, zwłaszcza w połączeniu z rzeczownikami abstrakcyjnymi, ale jak sądzę, w znaczeniu podstawowym umrzeć może tylko człowiek. W odniesieniu do zwierząt naturalne i zupełnie neutralne wydaje mi się słowo zdechnąć. Czy podzielają Państwo ten punkt widzenia?
-
w czy we? – po raz kolejny4.10.20104.10.2010Szanowni Państwo,
moje pytanie dotyczy przyimków w i we. Zdaję sobie sprawę, że tego drugiego używamy m.in. wtedy, gdy postępuje za nim wyraz zaczynający się od spółgłoski [w] lub [f] i jeszcze jednej spółgłoski. A co w przypadku niedawnej wiadomości, jaka pojawiła się w gazetach: „Artur Boruc w(e) Fiorentinie”? Teoretycznie powinno być tu w, ale prosto się tego raczej nie wymawia.
Z wyrazami szacunku
Tomasz Romaniuk -
Wieczne pióro8.06.20178.06.2017Szanowni Państwo,
czy pióro wieczne jest wieczne ze względu na zbiorniczek, który wciąż na nowo można napełniać atramentem?
Z wyrazami szacunku
Czytelnik -
Witam!7.06.20067.06.2006Szanowni Państwo!
Czy nie razi Państwa Witam, którym często rozpoczynają swoje listy internauci, prosząc o jezykową poradę? Czy taki zwrot jest poprawny? Wydaje mi się, że wita gospodarz, a nie gość.
Sedecznie pozdrawiam,
Iwona -
Wkoło, w koło i inne 11.12.201911.12.2019Szanowni Państwo!
Byłabym wdzięczna za ponowne wyjaśnienie pisowni wyrażeń wkoło/w koło. Wyjaśnienie z 15.11.2019 r. (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wyrazy-i-wyrazenia-z-kolem;19773.html) wydaje się niewystarczające, gdyż z podanych przykładów wynika paradoksalny wniosek, iż forma niedokonana czasownika pociąga za sobą pisownię łączną (Rozglądał się niepewnie wkoło), zaś dokonana – rozłączną (Rozejrzał się w koło). Oczywiście zdaję sobie sprawę, że prawdopodobnie taki efekt nie był intencją osoby wyjaśniającej, niemniej potrzebne jest tu doprecyzowanie.
Dziękuję.
